Trong thời đại công nghệ số hiện nay, việc chuyển tiền qua internet banking trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, bên cạnh những tiện ích vượt trội mà dịch vụ này mang lại, cũng tồn tại không ít rủi ro, đặc biệt là tình trạng lừa đảo trực tuyến. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn đọc cái nhìn tổng quan về các hình thức lừa đảo phổ biến, cách lấy lại tiền đã chuyển khoản khi bị lừa, cũng như các nguyên tắc phòng chống lừa đảo trên không gian mạng.
Thực trạng lừa đảo qua mạng hiện nay
Trong năm 2024, Việt Nam chứng kiến số vụ lừa đảo qua mạng tăng mạnh. Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) trong quá trình thống kê các vụ lừa đảo qua mạng cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2024, tình trạng lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam tăng 72,64% so với cùng kỳ năm 2023 (theo báo cáo năm trước đó của Cục An toàn thông tin, trong 6 tháng đầu năm 2023, tình trạng lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam tăng 64,78% so với cùng kỳ năm 2022). Từ đầu năm 2024 đến nay, người dân Việt Nam mất khoảng 10.000 – 12.000 tỷ đồng do các vụ lừa đảo qua mạng. Như vậy, có thể thấy tình trạng lừa đảo qua mạng hiện nay vẫn tiếp tục gia tăng, diễn biến phức tạp.
Bộ Công an đã khởi tố 1.500 vụ án liên quan đến lừa đảo trên không gian mạng trong năm 2023, nhưng có đến trên 1.200 vụ án phải tạm đình chỉ điều tra vì không xác định được thủ phạm. Công an các tỉnh thành, quận huyện trên cả nước cũng đã khởi tố hàng chục nghìn vụ án liên quan đến lừa đảo trên không gian mạng nhưng trên 80% trong số này đang phải tạm đình chỉ cũng vì lý do nêu trên.
Các hình thức lừa đảo hiện nay
24 hình thức lừa đảo phổ biến
Lừa đảo trên không gian mạng đang ngày càng trở nên tinh vi và phức tạp. Dưới đây là 24 hình thức lừa đảo phổ biến hiện nay mà người dùng cần cảnh giác:
Quý khách hàng vui lòng liên hệ hotline 
1900.0140 tư vấn, hướng dẫn về thủ tục tra soát/khiếu nại và các vấn đề pháp lý phát sinh trong trường hợp chuyển tiền nhầm/bị lừa đảo qua mạng.
- Giả mạo thương hiệu: Tạo các trang web, email, hoặc cuộc gọi giả mạo từ ngân hàng, công ty dịch vụ để đánh cắp thông tin cá nhân và tài khoản.
- Chiếm đoạt tài khoản: Hack vào các tài khoản mạng xã hội, email để lừa đảo bạn bè và người thân của nạn nhân.
- Lừa đảo trúng thưởng: Gửi thông báo trúng thưởng giả mạo yêu cầu người dùng cung cấp thông tin cá nhân hoặc nạp tiền để nhận giải.
- Lừa đảo tuyển dụng: Đăng tin tuyển dụng giả mạo để thu phí ứng viên hoặc đánh cắp thông tin cá nhân.
- Lừa đảo qua ứng dụng hẹn hò: Tạo tài khoản giả trên các ứng dụng hẹn hò để lừa tình và tiền của người dùng.
- Giả danh cơ quan chức năng: Gọi điện giả mạo công an, tòa án để đe dọa và yêu cầu chuyển tiền.
- Lừa đảo đầu tư: Mời gọi đầu tư vào các dự án giả mạo hoặc không có thật.
- Lừa đảo bán hàng trực tuyến: Tạo các trang web bán hàng giả để thu tiền mà không giao hàng.
- Lừa đảo qua ví điện tử: Gửi thông báo giả mạo từ ví điện tử yêu cầu cung cấp mã OTP.
- Lừa đảo qua dịch vụ chuyển tiền quốc tế: Giả mạo các dịch vụ chuyển tiền quốc tế để lừa đảo.
- Lừa đảo qua mã QR: Gắn mã QR giả vào các trang thanh toán để chiếm đoạt tiền.
- Lừa đảo bằng cuộc gọi Deepfake: Sử dụng công nghệ Deepfake để giả giọng người thân yêu cầu chuyển tiền gấp.
- Lừa đảo qua hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ: Mời chào ký hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ giả mạo để thu tiền.
- Lừa đảo qua việc làm thêm: Tuyển dụng cộng tác viên làm việc online và yêu cầu nộp phí.
- Lừa đảo qua các khóa học online: Tạo các khóa học trực tuyến giả mạo để thu học phí.
- Lừa đảo thông qua lô đề, cờ bạc online: Mời chào chơi lô đề, cờ bạc trực tuyến để lừa đảo.
- Lừa đảo qua dịch vụ làm đẹp: Quảng cáo dịch vụ làm đẹp giả để lừa đảo.
- Lừa đảo qua dịch vụ bảo hiểm: Mời chào mua bảo hiểm giả để thu tiền.
- Lừa đảo qua các chương trình từ thiện: Giả mạo các chương trình từ thiện để kêu gọi quyên góp.
- Lừa đảo qua dịch vụ giao hàng: Giả mạo dịch vụ giao hàng để chiếm đoạt tiền.
- Lừa đảo qua thông báo phạt vi phạm giao thông: Gửi thông báo giả mạo yêu cầu nộp phạt vi phạm giao thông.
- Lừa đảo qua dịch vụ sửa chữa thiết bị: Quảng cáo dịch vụ sửa chữa thiết bị giả mạo để lừa tiền.
- Lừa đảo qua dịch vụ tài chính: Giả mạo các dịch vụ tài chính để lừa đảo.
- Lừa đảo qua dịch vụ giải trí: Quảng cáo dịch vụ giải trí giả mạo để chiếm đoạt tiền.
Để phòng tránh các hình thức lừa đảo này, người dùng cần nâng cao cảnh giác, kiểm tra kỹ nguồn gốc các thông tin, và không cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản cho bất kỳ ai mà không xác minh kỹ lưỡng.
Các hình thức lừa đảo qua mạng mới nhất
Các hình thức lừa đảo trên không gian mạng ngày càng trở nên tinh vi và đa dạng, khiến người dùng dễ dàng trở thành nạn nhân nếu không cảnh giác. Dưới đây là một số hình thức lừa đảo mới nhất trong năm 2024 mà bạn cần biết:
- Lừa đảo qua phần mềm dịch vụ công giả mạo: Kẻ gian giả danh là cán bộ nhà nước, yêu cầu nạn nhân cài đặt phần mềm dịch vụ công để xử lý các vấn đề liên quan đến giấy tờ cá nhân. Sau khi cài đặt, phần mềm này chiếm quyền điều khiển thiết bị của nạn nhân và đánh cắp thông tin cá nhân cũng như tài sản.
- Chiếm đoạt mã giảm giá trên sàn thương mại điện tử: Các đối tượng lợi dụng chính sách khuyến mại của các sàn thương mại điện tử (TMĐT) như Shopee để tạo các giao dịch ảo, sau đó chiếm đoạt giá trị mã giảm giá. Họ thường xuyên tổ chức các hội nhóm trên mạng xã hội để thực hiện hành vi này.
- Giả danh thanh tra sở y tế bán thuốc giả: Lừa đảo giả danh thanh tra y tế gọi điện cho người bệnh để bán thuốc giả. Các đối tượng cung cấp thông tin giả về hiệu quả điều trị và yêu cầu nạn nhân thanh toán với giá cao kèm theo các cam kết giả mạo về sức khỏe.
- Lừa đảo thông qua ví tiền điện tử giả mạo: Các đối tượng tạo ứng dụng giả mạo ví tiền điện tử, đánh cắp tiền điện tử của người dùng sau khi họ nhập thông tin đăng nhập vào ứng dụng này. Người dùng nên nhanh chóng chuyển tài sản sang ví an toàn khác nếu phát hiện đã nhập thông tin vào ứng dụng giả mạo.
- Lừa đảo đăng ký trại hè miễn phí: Kẻ gian giả mạo tổ chức các trại hè miễn phí trên mạng xã hội, yêu cầu phụ huynh chuyển tiền để đăng ký cho con em tham gia. Sau khi nhận được tiền, chúng chiếm đoạt và chặn liên lạc với nạn nhân.
- Lừa đảo qua cuộc gọi quốc tế: Giả danh nhân viên chuyển hàng quốc tế hoặc sân bay, yêu cầu nạn nhân gửi các loại phí và thuế để nhận gói hàng chứa ngoại tệ. Đây là hình thức lừa đảo xuyên quốc gia, gây thiệt hại lớn cho nhiều người.
- Lừa đảo cài phần mềm giả mạo xử lý lỗi hệ thống: Đối tượng giả danh cán bộ công an gọi điện thông báo về lỗi hệ thống liên quan đến căn cước công dân và yêu cầu nạn nhân tải phần mềm giả mạo để xử lý. Sau khi nạn nhân làm theo, chúng chiếm đoạt tài sản trong tài khoản ngân hàng.
- Lừa đảo thông qua tin nhắn SMS giả mạo: Phát tán tin nhắn giả mạo từ các thương hiệu nổi tiếng, yêu cầu người dùng cung cấp thông tin cá nhân hoặc truy cập vào các liên kết độc hại để đánh cắp thông tin.
- Lừa đảo đầu tư chứng khoán, tiền ảo: Giả mạo là chuyên gia tài chính hoặc công ty đầu tư, mời gọi người dùng đầu tư vào các dự án chứng khoán hoặc tiền ảo không có thật, sau đó chiếm đoạt số tiền đầu tư.
- Lừa đảo tuyển cộng tác viên online: Đăng tin tuyển cộng tác viên làm việc online Shopee, Lazada, Tiki, Sendo với mức lương hấp dẫn, sau đó yêu cầu người ứng tuyển nộp phí hoặc mua sản phẩm để được nhận việc.
Lừa đảo chuyển tiền qua internet banking có lấy lại được không?
Việc lấy lại tiền đã chuyển khoản khi bị lừa qua internet banking không phải là điều dễ dàng. Tuy nhiên, nếu bạn hành động kịp thời và đúng cách, cơ hội lấy lại tiền là khả thi. Quan trọng nhất là bạn phải liên hệ ngay với ngân hàng và các cơ quan chức năng để báo cáo vụ việc.
Cách lấy lại tiền đã chuyển khoản khi bị lừa
- Liên hệ ngân hàng ngay lập tức: Ngay khi phát hiện bị lừa đảo, bạn cần liên hệ ngay với ngân hàng của mình qua hotline hoặc đến trực tiếp các chi nhánh để thông báo về giao dịch đáng ngờ. Ngân hàng sẽ thực hiện các biện pháp khóa tài khoản tạm thời và hỗ trợ bạn trong quá trình điều tra.
- Liên hệ với cơ quan chức năng: Ngoài việc thông báo cho ngân hàng, bạn nên liên hệ với cơ quan công an nơi gần nhất để trình báo vụ việc.
Hotline: 1900.0140 là đường dây nóng hỗ trợ người dân phản ánh về tình trạng chuyển tiền do bị lừa đảo và yêu cầu hỗ trợ các biện pháp ngăn chặn, khắc phục tình trạng này. - Theo dõi và cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng: Trong quá trình điều tra, bạn cần hợp tác chặt chẽ với cơ quan chức năng, cung cấp đầy đủ thông tin, chứng cứ liên quan đến giao dịch lừa đảo. Điều này sẽ giúp cơ quan chức năng nhanh chóng xác minh và có biện pháp ngăn chặn, thu hồi tiền đã chuyển.
- Quy trình giải quyết tố giác tội phạm lừa đảo qua không gian mạng: Theo quy định của pháp luật hiện hành, khi nhận được tố giác về tội phạm lừa đảo qua không gian mạng, cơ quan công an sẽ tiến hành thụ lý hồ sơ, điều tra và xác minh vụ việc. Nếu đủ căn cứ, cơ quan chức năng sẽ tiến hành các biện pháp ngăn chặn và thu hồi tài sản cho người bị hại.
Các nguyên tắc nhận biết và phòng chống lừa đảo trên không gian mạng
Người dân cần được trang bị kiến thức về các thủ đoạn lừa đảo để có thể tự bảo vệ mình. Việc này bao gồm cả việc hiểu biết về các phương thức lừa đảo phổ biến và cách thức phòng ngừa.
- Kiểm tra thông tin nguồn gốc: Trước khi cung cấp thông tin cá nhân hay thực hiện giao dịch, bạn nên kiểm tra kỹ nguồn gốc của yêu cầu đó. Đừng vội vàng tin tưởng vào các cuộc gọi, email hay tin nhắn từ những nguồn không rõ ràng.
- Bảo mật thông tin cá nhân: Hãy luôn giữ bảo mật thông tin cá nhân, đặc biệt là mật khẩu, mã OTP. Không cung cấp thông tin này cho bất kỳ ai, kể cả khi nhận được yêu cầu từ người tự xưng là nhân viên ngân hàng hay cơ quan chức năng.
- Cảnh giác với các yêu cầu chuyển tiền: Nếu nhận được yêu cầu chuyển tiền từ người lạ hoặc thậm chí là từ người quen nhưng với lý do không rõ ràng, hãy liên hệ trực tiếp với người đó để xác minh trước khi thực hiện giao dịch.
- Sử dụng các phần mềm bảo mật: Cài đặt và cập nhật thường xuyên các phần mềm bảo mật để bảo vệ thiết bị của mình khỏi các phần mềm độc hại và các cuộc tấn công từ hacker.
Kết luận:
Lừa đảo qua internet banking là vấn đề nan giải và phức tạp, nhưng nếu bạn nắm vững các biện pháp phòng ngừa và biết cách xử lý khi gặp phải, bạn sẽ giảm thiểu được rủi ro và bảo vệ tài sản của mình. Hãy luôn cảnh giác, bảo mật thông tin cá nhân và liên hệ ngay với ngân hàng và cơ quan chức năng khi phát hiện dấu hiệu lừa đảo để được hỗ trợ kịp thời. Hotline: 1900.0140 là nơi bạn có thể tìm kiếm sự trợ giúp và phản ánh tình trạng lừa đảo để ngăn chặn và khắc phục tình trạng này.
Quý khách hàng vui lòng liên hệ hotline 1900.0140 tư vấn, hướng dẫn về thủ tục tra soát/khiếu nại và các vấn đề pháp lý phát sinh trong trường hợp chuyển tiền nhầm/bị lừa đảo qua mạng.
Để lại một phản hồi